ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม นักธรรมชั้นตรี สอบในสนามหลวง วันพฤหัสบดี ที่ ๙ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๑

๑.     การที่บุคคลพบงูพิษแล้วสะดุ้งกลัวว่าจะถูกกัดตาย จัดเป็นโอตตัปปะ ได้หรือไม่ ? เพราะเหตุใด ?

๑.    ไม่ได้ ฯ เพราะไม่ใช่ความเกรงกลัวต่อบาป ฯ

๒.   พระสงฆ์ในรัตนตรัยมีคุณอย่างไร ?  

๒.   ท่านปฏิบัติชอบตามคำสอนของพระพุทธเจ้าแล้ว สอนให้ผู้อื่นกระทำตามด้วย ฯ

๓.   โอวาทของพระพุทธเจ้า ๓ อย่างมีอะไรบ้าง ?

๓.   มี ๑. เว้นจากทุจริต คือประพฤติชั่วทางกาย วาจา ใจ

         ๒. ประกอบสุจริต คือประพฤติชอบทางกาย วาจา ใจ

         ๓. ทำใจของตนให้หมดจดจากเครื่องเศร้าหมองใจ มีโลภ โกรธ

             หลง เป็นต้น ฯ

๔.    อินทรียสังวร คือสำรวมอินทรีย์ อินทรีย์ได้แก่อะไรบ้าง ? 

๔.    ได้แก่ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ฯ

๕.    ธรรมหมวดหนึ่ง เป็นเหตุให้ผู้ประพฤติขาดความเที่ยงธรรมชื่อว่า   อะไร ? มีอะไรบ้าง ?

๕.    ชื่อว่า อคติ ความลำเอียง ฯ มี

        ๑. ฉันทาคติ      ลำเอียงเพราะรักใคร่กัน

        ๒. โทสาคติ      ลำเอียงเพราะไม่ชอบกัน

        ๓. โมหาคติ      ลำเอียงเพราะเขลา

        ๔. ภยาคติ        ลำเอียงเพราะกลัว ฯ

๖.    ธาตุ ๔ มีธาตุอะไรบ้าง ? ธาตุมีลักษณะแข้นแข็ง คือธาตุอะไร ?

๖.    คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ฯ คือ ธาตุดิน ฯ

๗.   ขันธ์ ๕ ได้แก่อะไรบ้าง ? โดยย่อเรียกว่าอะไร ?

๗.   ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ฯ เรียกว่า นามรูป ฯ

คิหิปฏิบัติ

๘.     ข้อว่า “แม้ชีวิตก็อาจสละแทนได้” ดังนี้ เป็นลักษณะของมิตรแท้  ประเภทใด ?

๘.   มิตรร่วมสุขร่วมทุกข์ ฯ

๙.     คุณธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจของผู้อื่นไว้ได้ คืออะไร ?            มีอะไรบ้าง ?

๙.    คือ สังคหวัตถุ ๔ ฯ

        มี ๑. ทาน  ให้ปันสิ่งของของตนแก่ผู้อื่นที่ควรให้ปัน

           ๒. ปิยวาจา  เจรจาวาจาที่อ่อนหวาน

           ๓. อัตถจริยา  ประพฤติสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น

           ๔. สมานัตตตา  ความเป็นคนมีตนเสมอไม่ถือตัว ฯ

๑๐.   การค้าขายสุรา เป็นอาชีพที่ถูกต้องตามกฎหมาย ในทางพระพุทธศาสนา มีความเห็นไว้อย่างไร ?

๑๐.  ทางพระพุทธศาสนา จัดเป็นมิจฉาวณิชชา การค้าขายไม่ชอบธรรม   เป็นข้อห้าม อุบาสกไม่ควรประกอบ ฯ