ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม ธรรมศึกษาชั้นโท สอบในสนามหลวง วันพฤหัสบดี ที่ ๒๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๕๐ เวลา ๑๓.๐๐ น.
คำสั่ง : จงเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงคำตอบเดียว แล้วกากบาทลงในช่องของข้อ
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
ที่ต้องการในกระดาษคำตอบ ให้เวลา ๕๐ นาที (๑๐๐ คะแนน)
๑. สมถกัมมัฏฐาน ตรงกับข้อใด ?
ก. อุบายสงบกาย ข. อุบายสงบวาจา
ค. อุบายสงบใจ ง. อุบายเรืองปัญญา
คำตอบ : ค
๒. กัมมัฏฐานข้อใด อบรมให้เกิดปัญญา ?
ก. สมถกัมมัฏฐาน ข. วิปัสสนากัมมัฏฐาน
ค. อสุภกัมมัฏฐาน ง. อนุสสติกัมมัฏฐาน
คำตอบ : ข
๓. ผู้หมั่นเจริญกัมมัฏฐาน ย่อมได้รับประโยชน์โดยตรงด้านใด ?
ก. จิตใจสงบ ข. มีสุขภาพดี
ค. ความจำดี ง. ขยันทำงาน
คำตอบ : ก
๔. สิ่งอันเป็นเหตุให้ใคร่ เรียกว่าอะไร ?
ก. วัตถุกาม ข. กิเลสกาม
ค. กามคุณ ง. กามฉันทะ
คำตอบ : ข
๕. ข้อใด ไม่จัดเป็นวัตถุกาม ?
ก. เกมส์ ข. ล๊อตเตอรี่
ค. เพลง ง. ความรัก
คำตอบ : ง
๖. ข้อใด จัดเป็นปฏิบัติบูชา ?
ก. ตักบาตรพระ ข. ถวายทาน
ค. ถวายพวงมาลัย ง. รักษาศีล
คำตอบ : ง
๗. ข้อใด จัดเป็นธัมมปฏิสันถาร ?
ก. ต้อนรับตามฐานะ ข. นำน้ำดื่มมาให้
ค. ให้หนังสือธรรมะ ง. ถามถึงธุระที่มา
คำตอบ : ก
๘. ข้อใด เป็นเหตุให้เกิดเจตสิกสุข สุขทางใจ ?
ก. รู้จักพอเพียง ข. มีการงานดี
ค. มีทรัพย์มาก ง. มีตำแหน่งสูง
คำตอบ : ก
๙. ผู้ถูกวิหิงสาวิตกครอบงำ มักมีพฤติกรรมเช่นไร ?
ก. ฝักใฝ่ในกาม ข. ปองร้ายผู้อื่น
ค. โลภอยากได้ ง. ทรมานสัตว์
คำตอบ : ง
๑๐. เมื่อถูกวิหิงสาวิตกครอบงำ จะบรรเทาได้อย่างไร ?
ก. เจริญเมตตา ข. เจริญกรุณา
ค. เจริญมุทิตา ง. เจริญอุเบกขา
คำตอบ : ข
๑๑. ไฟในข้อใด ทำให้คนหลงผิดเห็นกงจักรเป็นดอกบัว ?
ก. ไฟคือราคะ ข. ไฟคือโทสะ
ค. ไฟคือโมหะ ง. ไฟคือตัณหา
คำตอบ : ค
๑๒. ประชาธิปไตยจะสมบูรณ์ ต้องมีอะไรเป็นพื้นฐาน ?
ก. อัตตาธิปเตยยะ ข. โลกาธิปเตยยะ
ค. ธัมมาธิปเตยยะ ง. ถูกทุกข้อ
คำตอบ : ค
๑๓. การปกครองระบอบประชาธิปไตย สงเคราะห์เข้าในข้อใด ?
ก. อัตตาธิปเตยยะ ข. โลกาธิปเตยยะ
ค. ธัมมาธิปเตยยะ ง. อนาธิปเตยยะ
คำตอบ : ข
๑๔. ข้อใดเป็นความหมายของคำว่า ญาณ ?
ก. สมาธิชั้นสูง ข. ปัญญาหยั่งรู้
ค. มีอิทธิฤทธิ์ ง. การเข้าฌาน
คำตอบ : ข
๑๕. ข้อใด ไม่จัดเป็นตัณหา ?
ก. อยากมีบ้านใหม่ ข. อยากให้คนนับถือ
ค. อยากอยู่คนเดียว ง. อยากรักษาโรคร้าย
คำตอบ : ง
๑๖. ข้อใด เป็นโทษของตัณหา ?
ก. ให้เกิดทุกข์ ข. ให้มัวเมา
ค. ให้ยึดมั่นถือมั่น ง. ถูกทุกข้อ
คำตอบ : ง
๑๗. ผู้ตกเป็นเหยื่อของมิจฉาชีพ ซึ่งมาในรูปแบบต่างๆ เพราะ… ?
ก. เกิดความโลภ ข. ขาดปัญญา
ค. ข่มใจไว้ไม่ได้ ง. เชื่อคนง่าย
คำตอบ : ก
๑๘. ปาฏิหาริย์อะไร ทำให้คนละชั่วประพฤติดีได้ ?
ก. อาเทสนาปาฏิหาริย์ ข. อิทธิปาฏิหาริย์
ค. อนุสาสนีปาฏิหาริย์ ง. ยมกปาฏิหาริย์
คำตอบ : ค
๑๙. พระอภิธรรมปิฎก ว่าด้วยเรื่องอะไร ?
ก. แสดงระเบียบปฏิบัติ ข. แสดงบุคคลาธิษฐาน
ค. แสดงธรรมาธิษฐาน ง. แสดงอิทธิปาฏิหารย์
คำตอบ : ง
๒๐. พระพุทธเจ้าแสดงธรรมประกาศพระศาสนา จัดเป็นจริยาใด ?
ก. อัตตัตถจริยา ข. โลกัตถจริยา
ค. ญาตัตถจริยา ง. พุทธัตถจริยา
คำตอบ : ง
๒๑. ข้อใด ไม่ใช่โลกัตถจริยา ?
ก. ตรวจดูสัตว์โลก ข. โปรดเวไนยสัตว์
ค. ตอบปัญหาเทวดา ง. โปรดพุทธบิดา
คำตอบ : ง
๒๒. ค้ายาบ้าแล้วถูกจับติดคุก สงเคราะห์เข้าในวัฏฏะข้อใด ?
ก. กิเลสวัฏฏ์ ข. กัมมวัฏฏ์
ค. วิปากวัฏฏ์ ง. สังสารวัฏฏ์
คำตอบ : ค
๒๓. เพราะเหตุใด มนุษย์จึงต้องเวียนว่ายตายเกิด ?
ก. ทำกรรมชั่ว ข. มีโลกนี้โลกหน้า
ค. รับผลกรรม ง. มีกิเลสกรรมวิบาก
คำตอบ : ง
๒๔. คำว่า สิกขา มีความหมายว่าอย่างไร ?
ก. เรียนหนังสือ ข. ฝึกหัดกายวาจาใจ
ค. รักษาความดี ง. เจริญสมาธิภาวนา
คำตอบ : ข
๒๕. สาระสำคัญของการศึกษาไตรสิกขา คืออะไร ?
ก. เป็นมนุษย์สมบูรณ์ ข. โลกสงบร่มเย็น
ค. โลกเจริญก้าวหน้า ง. ทำให้โลกพัฒนา
คำตอบ : ก
๒๖. การบำเพ็ญสมถกัมมัฏฐาน ตรงกับสิกขาข้อใด ?
ก. อธิสีลสิกขา ข. อธิจิตตสิกขา
ค. อธิปัญญาสิกขา ง. ถูกทุกข้อ
คำตอบ : ข
๒๗. ในอปัสเสนธรรม ข้อพิจารณาแล้วบรรเทา ตรงกับข้อใด ?
ก. งดเหล้าเข้าพรรษา ข. งดอบายมุข
ค. งดจองเวรต่อกัน ง. งดสูบบุหรี่
คำตอบ : ค
๒๘. ยาบ้าและสิ่งเสพติด พิจารณาแล้ว ควรทำอย่างไร ?
ก. เสพ ข. อดกลั้น
ค. เว้น ง. บรรเทา
คำตอบ : ค
๒๙. ปรารถนาให้ผู้อื่นมีความสุข จัดเป็นอัปปมัญญาข้อใด ?
ก. เมตตา ข. กรุณา
ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
คำตอบ : ก
๓๐. มีจิตริษยาเมื่อเห็นคนอื่นได้ดี ชื่อว่าไม่มีอัปปมัญญาข้อใด ?
ก. เมตตา ข. กรุณา
ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
คำตอบ : ค
๓๑. อัปปมัญญาข้อใด เป็นคุณให้เกิดความเที่ยงธรรม ?
ก. เมตตา ข. กรุณา
ค. มุทิตา ง. อุเบกขา
คำตอบ : ง
๓๒. ข้อใด กล่าวการเกิดในภพใหม่ของพระโสดาบันไม่ถูกต้อง ?
ก. ไม่เกิดในอบายภูมิ ข. เกิดไม่เกินเจ็ดชาติ
ค. เกิดใหม่เป็นโสดาบัน ง. เกิดใหม่เป็นปุถุชน
คำตอบ : ง
๓๓. ทำราคะ โทสะ โมหะ ให้เบาบาง เป็นคุณสมบัติของใคร ?
ก. พระโสดาบัน ข. พระอนาคามี
ค. พระสกทาคามี ง. พระอรหันต์
คำตอบ : ค
๓๔. โสดาบัน แปลว่าอะไร ?
ก. ผู้ไกลจากกิเลส ข. ผู้ประเสริฐสูงสุด
ค. ผู้ไม่มาโลกนี้อีก ง. ผู้ถึงกระแสนิพพาน
คำตอบ : ง
๓๕. กิเลสในข้อใด พระอนาคามีละได้เด็ดขาด ?
ก. กามราคะ ข. รูปราคะ
ค. อรูปราคะ ง. มานะ
คำตอบ : ก
๓๖. กิเลสที่เป็นดุจกระแสน้ำท่วมใจสัตว์ เรียกว่าอะไร ?
ก. โยคะ ข. โอฆะ
ค. อาสวะ ง. มานะ
คำตอบ : ข
๓๗. อริยสัจในข้อใด จัดว่าเป็น เหตุ ?
ก. ทุกข์ สมุทัย ข. สมุทัย นิโรธ
ค. สมุทัย มรรค ง. มรรค นิโรธ
คำตอบ : ค
๓๘. บุคคลที่พอแนะนำให้ตรัสรู้ตามได้ ตรงกับข้อใด ?
ก. อุคฆติตัญญู ข. วิปจิตัญญู
ค. เนยยะ ง. ปทปรมะ
คำตอบ : ค
๓๙. อนุปุพพีกถาข้อใด ฟอกจิตไม่ให้เป็นคนโหดร้าย ?
ก. ทานกถา ข. สีลกถา
ค. สัคคกถา ง. กามาทีนวกถา
คำตอบ : ข
๔๐. บูชาพระคุณ ค้ำจุนพระศาสนา พาสู่ความสงบ จบแค่นิพพาน
หมายถึงอนุปุพพีกถาข้อใด ?
ก. ทานกถา ข. สีลกถา
ค. สัคคกถา ง. เนกขัมมานิสังสกถา
คำตอบ : ง
๔๑. กลัวคนอื่นจะดีกว่า จัดเป็นมัจฉริยะใด ?
ก. กุลมัจฉริยะ ข. ลาภมัจฉริยะ
ค. วัณณมัจฉริยะ ง. ธัมมมัจฉริยะ
คำตอบ : ค
๔๒. เหตุใด ความตายจึงชื่อว่า มัจจุมาร ?
ก. เพราะเป็นเหตุตัดกิเลส ข. เพราะเป็นเหตุตัดทุกข์
ค. เพราะเป็นเหตุตัดชีวิต ง. เพราะเป็นเหตุตัดความดี
คำตอบ : ค
๔๓. เวทนา มีความหมายตรงกับข้อใด ?
ก. ความเจ็บปวด ข. ความรู้สึก
ค. ความเห็นใจ ง. ความสงสาร
คำตอบ : ข
๔๔. เมตตา เป็นสัปปายะแก่คนมีจริตอะไร ?
ก. ราคจริต ข. โทสจริต
ค. โมหจริต ง. วิตกจริต
คำตอบ : ข
๔๕. คนคิดฟุ้งซ่านจนนอนไม่หลับ ควรแก้ด้วยวิธีใด ?
ก. เจริญอานาปานสติ ข. เจริญมรณสติ
ค. เจริญเทวตานุสสติ ง. เจริญกายคตาสติ
คำตอบ : ก
๔๖. พระธรรมคุณข้อว่า สนฺทิฏฺฐิโก ตรงกับข้อใด ?
ก. ผู้บรรลุพึงเห็นเอง ข. ชนพึงรู้เฉพาะตน
ค. ควรเรียกให้มาดู ง. พึงน้อมเข้ามาในตน
คำตอบ : ก
๔๗. ความรู้คู่คุณธรรม ตรงกับพระพุทธคุณข้อใด ?
ก. สมฺมาสมฺพุทฺโธ ข. วิชฺชาจรณสมฺปนฺโน
ค. สุคโต โลกวิทู ง. สตฺถา เทวมนุสฺสานํ
คำตอบ : ข
๔๘. พระสงฆ์ได้ชื่อว่า อุชุปฏิปนฺโน เพราะปฏิบัติตนเช่นไร ?
ก. ปฏิบัติดีแล้ว ข. ปฏิบัติไม่ลวงโลก
ค. ปฏิบัติชอบ ง. ปฏิบัติสมควร
คำตอบ : ข
๔๙. โครงการทุนเล่าเรียนหลวง ที่พระราชทานแก่คณะสงฆ์ไทย
จัดเป็นบารมีใด ?
ก. ทานบารมี ข. ปัญญาบารมี
ค. อธิษฐานบารมี ง. เมตตาบารมี
คำตอบ : ก
๕๐. ยามบุญมาวาสนาช่วย ที่ป่วยก็หาย ที่หน่ายก็รัก ตรงกับข้อใด ?
ก. กุศลชนกกรรม ข. กุศลอุปัตถัมภกกรรม
ค. กุศลอาสันนกรรม ง. กุศลอาจิณณกรรม
คำตอบ : ข