Repair with Yourself แก้ไขและซ่อมคอมพิวเตอร์ด้วยตนเอง

อย่า ! อย่าเพิ่งส่งซ่อม ถ้าคุณมีปัญหาการใช้คอมพิวเตอร์ หรือเครื่องพิมพ์ ลองตรวจสอบปัญหาจากหัวข้อเหล่านี้ก่อน ไม่แน่น่ะ ท่านอาจพบวิธีการแก้ไขด้วยตนเอง ข้อมูลเหล่านี้ส่วนใหญ่เกิดจากประสบการณ์ในการใช้คอมพิวเตอร์โดยตรง ซึ่งพอสรุปปัญหาได้ 2 ลักษณะ คือ ปัญหาที่เกิดจาก Software และปัญหาที่เกิดจาก Hardware

ปัญหาจาก Software แบ่งได้ 4 ลักษณะ

1. ปัญหาจาก Operating System Windows
   ปัญหา นี้ส่วนใหญ่มาจากการติดตั้งโปรแกรมใหม่ ๆ หรือการ uninstall โปรแกรมแล้วทำให้ file บางไฟล์หายไป วิธีแก้ไขง่าย ๆ คือการติดตั้ง Windows ทับเข้าไปใหม่ (ช่างส่วนใหญ่แนะนำกันต่อ ๆ มา) ไม่ต้องกลัวน่ะครับว่าโปรแกรมที่มีอยู่ก่อนแล้วจะหายไป... ไม่หายครับและก็ไม่จำเป็นต้องลงโปรแกรมอื่น ๆ ใหม่ด้วย แต่ควรเตรียมแผ่น drive ของ การ์ดจอ ซาว์นการ์ด ไว้ให้พร้อมก็จะดี
   
   
2. ปัญหาจาก Application
   เช่น โปรแกรมการใช้งานต่าง ๆ ได้ Microsoft Word, Excel, internet Explorer มีหลักคล้าย ๆ กัน คือให้ติดตั้งโปรแกรมทับเข้าไปใหม่ แต่ผมแนะนำว่าให้ลองปิดโปรแกรมทั้งหมด แล้ว Restart ใหม่จะดีกว่า
   
   อีกเรื่องหนึ่งที่น่าสนใจคือ โปรแกรมบางตัวอาจไม่ support การใช้งานบาง OS ดังนั้น อาจจำเป็นต้องมีการถอดการติดตั้งออก หรือที่เรียกว่า uninstall (ส่วนใหญ่โปรแกรมที่เราติดตั้งจะมีมาให้ด้วย) ถ้าไม่มีลองเข้าไปที่ Control Panel เลือก Add/Remove Program
   
   
3. ปัญหาจาก ไวรัส
   ปัญหานี้อาจพบอาการแปลก ๆ เช่น เปิดโปรแกรมไม่ได้, มีหน้าต่างแปลก ๆ แสดงขึ้นมากที่หน้าจอ การแก้ไขก็ลองตรวจสอบโดยใช้โปรแกรมเช็คไวรัสดู เช่น Norton Antivirus (ทางเราก็ใช้โปรแกรมตัวนี้) เป็นต้น หรือถ้าคุณยังไม่มีโปรแกรมตรวจสอบและกำจัดไวรัส สามารถทดลองเช็คไวรัสผ่านทางอินเตอร์เน็ตได้ฟรี
   
   
4. ปัญหาจากผู้ใช้งาน
   ตัวอย่างเช่น กดปุ่ม Scroll Lock แล้วหน้าจอเลื่อนทั้งหน้า (Microsoft Excel)... เรื่องปกติครับ ไม่มีใครทุกคนที่จะสามารถใช้โปรแกรมได้เก่งทุกอย่าง บางครั้งก็มีพลั้งเผลอบ้าง เรื่องนี้คงต้องแก้ไขโดยการซื้อหนังสือมาอ่าน หรือถ้าจะให้ดีควรส่งไปอบรม ถ้าจะให้ทางเราช่วยเรื่องการอบรมก็ยินดีครับ เขียน email มาได้ที่ webmaster@it-guides.com

ปัญหาจาก Hardware และการตรวจสอบ แก้ไข

คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ภายใน


1. Disk Drive
   อ่านข้อมูลไม่ได้ - ให้แก้ไขโดยซื้อแผ่นทำความสะอาด + น้ำยา มาล้างก็จะสามารถแก้ไขได้
   
   
2. CD-Rom Drive
   อ่านข้อมูลไม่ได้ - สาเหตุมาจากฝ่นที่เกาะอยู่ ให้ซื้อแผ่นทำความสะอาดสำหรับ CD-Rom และสาเหตุอีกอย่างหนึ่งคือ แผ่นที่อ่าน อาจมีปัญหามาจากการบันทึก ถ้าเป็นไปได้ ให้ทดสอบโดยนำแผ่นไปอ่าน CD-ROM Drive เครื่องอื่น ๆ ดู (ความเร็ว CD-ROM ถ้าต่ำกว่า 24x มักจะมีปัญหาในการอ่าน)
   
   
3. RAM - Memory
   หน่วยความจำ ปัจจุบันมีราคาถูกลงมาก อย่างไรก็ตามปัญหาที่พบเกี่ยวกับ Ram คือการไม่สัมพันธ์ระหว่างแรมเก่า กับแรมใหม่ หมายความว่า การเพิ่มแรมควรใช้ยี่ห้อเดียวกัน รุ่นเดียวกัน และขนาดเท่ากันจะดีกว่า ทั้งนี้คงขึ้นกับเมนบอร์ดแต่ละรุ่นด้วย
   
   
4. Harddisk
   ทำงานช้าลง - ส่วนใหญ่มาจากพื้นที่ว่างใน harddisk ไม่มากพอ สำหรับผู้ใช้วินโดวส์ 95, 98 ควรมีพื้นที่เหลืออย่างน้อยสัก 500 MB การแก้ไข ควรทำ Disk Cleanup (ทำทุกวัน) ตามด้วย Scandisk (ทำทุกวัน) และ Disk Defragment (ทำทุกเดือน)
   
   
5. Power Supply
   ไฟไม่เข้า - ลองขยับปลั๊กดูก่อน ปัญหานี้เกิดบ่อยมาก นอกจากนี้อาจเป็นที่ฟิลล์ขาด ให้หามาเปลี่ยน แต่ถ้าเสียแล้ว ไม่แนะนำให้ซ่อม ซื้อตัวใหม่เลยดีกว่า ส่วนเรื่องการป้องกันปัญหาคือ ให้หาเครื่องเป่า มาเป่าอย่างน้อย 3 เดือนครั้ง ขึ้นกับห้องที่ติดตั้งเครื่องคอมฯ ว่ามีฝุ่นมากน้อยเพียงใด
   
   
6. Mouse
   เม้าส์เลื่อนสะดุด - ปัญหานี้แก้ไขง่าย และมักเป็นกันบ่อย ๆ หลังจากใช้งานไปได้สักพัก สาเหตุคือการไม่ค่อยนิยมใช้แผ่นรองเม้าส์ ทำให้ฝุ่นจากพื้นเข้าเกาะติดได้ง่าย สำหรับการแก้ไข คือ ให้หงายเม้าส์ แกะตัวล็อก นำลูกกลิ้งด้านหลังออก จากนั้นให้ดูในช่องด้านใน จะเห็นมีฝุ่นเกาะเป็นคราบอยู่ ให้ใช้แอลกอฮอล์ เช็ดทำความสะอาด
   
   
7. Monitor
   ปัญหาที่พบเช่น สีเพี้ยน ให้ลองถอดสายสัญญาณของจอออภ แล้วเสียบใหม่ หรือจอภาพมีแต่สีขาวดำ ทั้ง ๆ ที่เป็นจอสี ให้ถอดสายสัญญาณของจอ และดูว่าเข็มใดงอหรือไม่ ให้แก้ไข และลองเสียบใหม่

ปัญหาเครื่องพิมพ์


1. เครื่องพิมพ์ชนิดหัวเข็ม (Dot matrix)
   
   • พิมพ์ติดขัดเป็นประจำ
     ปัญหาที่พบส่วนใหญ่มีเศษกระดาษ ผงกระดาษ หรือ Clip ตกลงไป ให้ถอดมาทำความสะอาด และอีกหนึ่งที่มีปัญหาบ่อยคือ แผงกั้นระหว่างหัวพิมพ์กับกระดาษอาจชำรุด ให้หาซื้อมาเปลี่ยนเอง (จะได้ราคาถูกกว่า ไม่เสียค่าแรงด้วย)
   • สีจางมาก ทั้ง ๆ ที่เปลี่ยนตลับผ้าหมึกใหม่
     เรื่องนี้ผมก็พบบ่อยเหมือนกัน ปัญหานี้แก้ไขโดยการเลื่อนคันโยน ปรับตำแหน่งของการพิมพ์ให้อยู่ในระดับที่ถูกต้อง (เช่น หมายเลข 0-1 สำหรับการพิมพ์กระดาษ 1 แผ่น, หมายเลข 2-3 กระดาษมีสำเนา 2 แผ่น เป็นต้น)
   • พิมพ์กระดาษต่อเนื่อง แล้วไม่เลื่อน
     ตรวจสอบคันโยกว่าปรับในตำแหน่งใด ปกติจะมี 2 ตำแหน่งคือ แบบกระดาษ 1 แผ่น และแบบกระดาษต่อเนื่อง
   • หัวเข็มหัก (คงต้องส่งซ่อม)
     สาเหตุ ที่พบมากคือ ปรับความใกล้ไกลเวลาพิมพ์กระดาษที่มีความหนาต่าง ๆ ไม่ถูกต้อง ลองศึกษาจากคู่มือดู และอีกอย่างหนึ่งผ้าหมึกถ้าจางแล้ว ให้รีบเปลี่ยน อย่าฝืนใช้ เพราะจะทำให้หัวเข็มชำรุดได้ง่าย
     
     
2. เครื่องพิมพ์พ่นหมึก (Inkjet)
   • พิมพ์ไม่ออก ไม่มีสี
     ปัญหา จากการอุดตันของตัวตลับหมึก ควรเลือกซื้อเครื่องที่หัวพ่นหมึกอยู่ในตลับหมึกจะดีกว่า เวลาเปลี่ยนจะได้เปลี่ยนพร้อมกันไป (ราคาจะแพงกว่าสักนิด) สำหรับวิธีป้องกันปัญหาได้บ้างคือ หลังจากมีการเปลี่ยนตลับหมึกแล้ว ควรใช้ให้หมด ไม่ควรถอดออกมาเพราะทำให้อุดตัน สำหรับการทดสอบ แก้ไข ให้ลองล้างหัวเข็ม ผ่านคำสั่งในโปรแกรม หรือผ่านทางเครื่องพิมพ์โดยตรง (คงต้องอ่านคู่มือดูแต่ละรุ่นอีกที)
   • พิมพ์ออกมาสีเพี้ยน
     หมึกหมดครับ สีใดสีหนึ่งอาจหมด ทำให้สีที่ผสมออกมาไม่สมบูรณ การแก้ไขให้เปลี่ยนตลับหมึก Inkjet บางรุ่นสามารถเปลี่ยนตลับสีแยกเป็นสี ๆ ได้ด้วย ช่วยให้ประหยัดเงินได้มากขึ้น แต่ถ้าไม่ใช่เพราะคุณเพิ่งเปลี่ยนตลับหมึก ให้ทดสอบโดยใช้วิธีการล้างหัวเข็ม อาจล้างผ่านคำสั่งในโปรแกรม หรือผ่านทางเครื่องพิมพ์โดยตรง (คงต้องอ่านคู่มือดูแต่ละรุ่นอีกที)
   • ไม่ดูดกระดาษหรือติดบ่อย ๆ
     ปัญหาส่วนหนึ่งมาจาก ใช้กระดาษหนาเกินไปพิมพ์ ทำให้เครื่องหลวม ควรหลีกเลี่ยง และสาเหตุอีกอย่างหนึ่งคือ แผ่นเหล็กที่กั้นกระดาษ หรือตัวช่วยเลื่อนกระดาษหัก หรืองอ ให้ลองตรวจสอบดู (แล้วแต่รุ่น)
     
     
3. เครื่องพิมพ์เลเซอร์ (Laser)
   • พิมพ์ไม่ออก สีจาง
     ปัญหา อย่างหนึ่งคือ ผงหมึกไม่อยู่ในแนวราบ ให้เอาตลับมาเขย่า ๆ (แนวราบ) อ้อ! ถ้าเป็นตลับใหม่ อย่าลืม ดึงแผ่นพลาสติกที่กั้นผงหมึกไว้ด้วย มิฉะนั้น อาจพิมพ์ไม่ติดเลย
   • พิมพ์ยังไม่ก็ไม่ออก
     สาเหตุอาจมาจากกระดาษติด ครับ ผมบ่อยมากถึงมากที่สุด.. ให้ลองถอดตลับผงหมึกออกมา สังเกตว่ามีกระดาษติดหรือไม่ ถ้ามีให้ระวังเรื่องการดึงกระดาษ โดยดูจากคู่มือเรื่องทางเดินของกระดาษ ให้ถึงไปตามเส้นทางของทางเดินกระดาษ ฟันเฟืองของเครื่องพิมพ์จะได้ไม่หัก (เฟืองแต่ละตัว ราคาค่อนข้างแพงครับ)
   • พิมพ์แล้วสกปรก มีลายเส้น
     ตัวลูกกลิ้งสกปรก ให้เปิดเครื่อง เอาตลับผงหมึกออก และทำความสะอาดลูกกลิ้งดู สาเหตุอีกอย่างหนึ่งคือตัวตลับไม่ได้มาตราฐาน (อาจเกิดจากตลับทีมีการนำมาใช้ใหม่) ควรตรวจเช็คดูก่อน

นอกเหนือ จากที่กล่าวข้างต้นแล้ว การตรวจสอบปัญหาเครื่องคอมพิวเตอร์อีกวิธีหนึ่งที่ค่อนข้างง่ายและมี ประสิทธิภาพอยู่ในระดับที่น่าพอใจคือ การใช้โปรแกรมตรวจสอบปัญหา เช่น Norton Utilities หรือ First Aid เป็นต้น เพียงแค่ติดตั้งโปรแกรมเหล่านี้ จากนั้น run โปรแกรมดู (เครื่องคอมพิวเตอร์ที่มี Brand ดีๆ อาจมีโปรแกรมตรวจสอบปัญหาแถมมาให้ด้วย)