พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า
"สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ สามีจิปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ ยทิทํ จตฺตาริ ปุริสยุคานิ อฏฺฐ ปุริสปุคฺคลา เอส ภควโต สาวกสงฺโฆ อาหุเนยฺโย ปาหุเนยฺโย ทกฺขิเณยฺโย อญฺชลีกรณีโย อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺส" บทสรรเสริญสังฆคุณในทีฆนิกาย มหาวรรค
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นมี 2 จำพวก คือ ปุถุชนสาวก และอริยสาวก ปุถุชนสาวกได้แก่ผู้ที่เลื่อมใสในพระรัตนตรัย แต่ยังไม่ได้บรรลุธรรมวิเศษอันใด ยังเป็นปุถุชนจึงได้ชื่อว่าปุถุชนสาวก สำหรับสาวกตามความหมายในบทสวดสรรเสริญพระสังฆคุณที่เราสวดกันว่า สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ นั้น หมายถึงเฉพาะพระอริยสาวกเท่านั้น
อริยสาวก แปลว่า สาวกผู้ประเสริฐ คือ สาวกที่ได้บรรลุคุณวิเศษแล้ว พ้นจากฐานะปุถุชนแล้วมี 4 คู่ นับเรียงตัวกันได้ 8 บุรุษ คือโสดาปัตติมรรค โสดาปัตติผล สกิทาคามิมรรค สกิทาคามิผล อนาคามิมรรค อนาคามิผล อรหัตมรรค อรหัตผล แบ่งเป็นชั้นๆ ตามลำดับคุณวิเศษที่ได้เข้าถึง ซึ่งพระอริยบุคคลเหล่านี้ มีคุณโดยย่อ 9 ประการ คือ
สุปฏิปนฺโน เป็นผู้ปฏิบัติดี คือ ปฏิบัติไปตามแนวมัชฌิมาปฏิปทา ซึ่งเป็นทางสายกลาง ที่พระบรมศาสดาดำเนินมาแล้ว อุชุปฏิปนฺโน เป็นผู้ปฏิบัติตรง คือ ปฏิบัติมุ่งตรงต่อพระนิพพาน ไม่วอกแวกไปทางอื่น ญายปฏิปนฺโน ปฏิบัติเพื่อมุ่งรู้ธรรมที่จะออกจากภพ 3 คือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ สามีจิปฏิปนฺโน ปฏิบัติสมควร เพราะท่านปฏิบัติเพื่อบรรลุถึงพระนิพพานจริงๆไม่ใช่เพื่อเหตุอื่น
อาหุเนยฺโย เป็นผู้ควรได้รับความเคารพสักการะ
ปาหุเนยฺโย ผู้ควรได้รับการต้อนรับ
ทกฺขิเณยฺโย เป็นผู้ควรได้รับของที่เขาทำบุญ
อญฺชลีกรณีโย เป็นผู้ควรได้รับการกราบไหว้
อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺส เป็นเนื้อนาบุญอันยอดเยี่ยมของโลก เป็นแหล่งแห่งความดี และเผยแผ่ความดีอันสูงสุด เพราะพระสงฆ์เป็นผู้บริสุทธิ์ เป็นผู้ฝึกอบรมตน และเป็นผู้เผยแผ่ธรรม
ดังนั้น ไทยธรรมที่ถวายแด่ท่าน แม้เป็นของน้อยก็อำนวยผลมาก ที่เป็นของมากก็อำนวยผลยิ่งใหญ่ไพบูลย์
-------------------------------------------------------
พุทธพจน์ สอนใจ ตอนที่ 684
จากส่วนหนึ่ง ของ รายการธรรมะเพื่อประชาชน
โดย พระเทพญาณมหามุนี (หลวงพ่อธมฺมชโย)
"สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ สามีจิปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ ยทิทํ จตฺตาริ ปุริสยุคานิ อฏฺฐ ปุริสปุคฺคลา เอส ภควโต สาวกสงฺโฆ อาหุเนยฺโย ปาหุเนยฺโย ทกฺขิเณยฺโย อญฺชลีกรณีโย อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺส" บทสรรเสริญสังฆคุณในทีฆนิกาย มหาวรรค
พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้านั้นมี 2 จำพวก คือ ปุถุชนสาวก และอริยสาวก ปุถุชนสาวกได้แก่ผู้ที่เลื่อมใสในพระรัตนตรัย แต่ยังไม่ได้บรรลุธรรมวิเศษอันใด ยังเป็นปุถุชนจึงได้ชื่อว่าปุถุชนสาวก สำหรับสาวกตามความหมายในบทสวดสรรเสริญพระสังฆคุณที่เราสวดกันว่า สุปฏิปนฺโน ภควโต สาวกสงฺโฆ นั้น หมายถึงเฉพาะพระอริยสาวกเท่านั้น
อริยสาวก แปลว่า สาวกผู้ประเสริฐ คือ สาวกที่ได้บรรลุคุณวิเศษแล้ว พ้นจากฐานะปุถุชนแล้วมี 4 คู่ นับเรียงตัวกันได้ 8 บุรุษ คือโสดาปัตติมรรค โสดาปัตติผล สกิทาคามิมรรค สกิทาคามิผล อนาคามิมรรค อนาคามิผล อรหัตมรรค อรหัตผล แบ่งเป็นชั้นๆ ตามลำดับคุณวิเศษที่ได้เข้าถึง ซึ่งพระอริยบุคคลเหล่านี้ มีคุณโดยย่อ 9 ประการ คือ
สุปฏิปนฺโน เป็นผู้ปฏิบัติดี คือ ปฏิบัติไปตามแนวมัชฌิมาปฏิปทา ซึ่งเป็นทางสายกลาง ที่พระบรมศาสดาดำเนินมาแล้ว อุชุปฏิปนฺโน เป็นผู้ปฏิบัติตรง คือ ปฏิบัติมุ่งตรงต่อพระนิพพาน ไม่วอกแวกไปทางอื่น ญายปฏิปนฺโน ปฏิบัติเพื่อมุ่งรู้ธรรมที่จะออกจากภพ 3 คือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ สามีจิปฏิปนฺโน ปฏิบัติสมควร เพราะท่านปฏิบัติเพื่อบรรลุถึงพระนิพพานจริงๆไม่ใช่เพื่อเหตุอื่น
อาหุเนยฺโย เป็นผู้ควรได้รับความเคารพสักการะ
ปาหุเนยฺโย ผู้ควรได้รับการต้อนรับ
ทกฺขิเณยฺโย เป็นผู้ควรได้รับของที่เขาทำบุญ
อญฺชลีกรณีโย เป็นผู้ควรได้รับการกราบไหว้
อนุตฺตรํ ปุญฺญกฺเขตฺตํ โลกสฺส เป็นเนื้อนาบุญอันยอดเยี่ยมของโลก เป็นแหล่งแห่งความดี และเผยแผ่ความดีอันสูงสุด เพราะพระสงฆ์เป็นผู้บริสุทธิ์ เป็นผู้ฝึกอบรมตน และเป็นผู้เผยแผ่ธรรม
ดังนั้น ไทยธรรมที่ถวายแด่ท่าน แม้เป็นของน้อยก็อำนวยผลมาก ที่เป็นของมากก็อำนวยผลยิ่งใหญ่ไพบูลย์
-------------------------------------------------------
พุทธพจน์ สอนใจ ตอนที่ 684
จากส่วนหนึ่ง ของ รายการธรรมะเพื่อประชาชน
โดย พระเทพญาณมหามุนี (หลวงพ่อธมฺมชโย)