ปัญหาธรรมวิจารณ์ นักธรรมชั้นเอก ส่วนสังสารวัฏ อบรมก่อนสอบธรรมสนามหลวง ณ วัดพระธรรมกาย

ปัญหาธรรมวิจารณ์ นักธรรมชั นเอก
ส่วนสังสารวัฏ
อบรมก่อนสอบธรรมสนามหลวง ณ วัดพระธรรมกาย
************************
๑. ๑.๑ ในส่วนสังสารวัฏ สัตวโลกตายแล้วมีคติเป็นอย่างไร ? ๒๕๔๔
๑.๒ ในข้อ ๑.๑ นั!นมีอุทเทสบาลีแสดงไว้อย่างไร ? ๒๕๔๔
๒. ๒.๑ สวรรค์ชั!นท(ีเท่าไร และมีช(ือว่าอะไร เป็นท(ีอยู่ของพระโพธิสัตว์ และนัก
สร้างบารมีทั!งหลาย ?
๒.๒ ทุคติส่วนมากมีเท่าไร บอกมาให้ครบ ? ๒๕๔๑
๓. ๓.๑ สังสารวัฏได้แก่อะไร มีอะไรเป็นเบื!องต้น ท่ามกลาง และท(ีสุด ? ๒๕๓๘
๓.๒ อุทเทสว่า “เมื อจิตไม่เศร้าหมองแล้ว สุคติเป็นอันหวังได้” ก็
สุคตินั!นคืออะไร มีประเภทอย่างไรบ้าง ? ๒๕๒๔
๔. ๔.๑ พระอรรถกถาจารย์ อธิบายคำว่า ทุคติ วินิบาต และอบายไว้อย่างไร
จงแสดง ? ๒๕๐๑
๔.๒ อุปกิเลส มีอยู่ก(ีข้อ จงเขียนมาสัก ๕ ข้อ ?
๕. ๕.๑ อบาย แปลว่าอะไร ?
๕.๒ ในอรรถกถา แจกไว้กี(อย่าง มีอะไรบ้าง ?
๖. ๖.๑ สวรรค์แปลว่าอะไร มีก(ีชั!น ?
๖.๒ สวรรค์แต่ละชั!นช(ือว่าอะไรบ้าง ?
๗ ๗.๑ สวรรค์ชั!นแรกมีใครเป็นผู้ปกครอง ?
๗.๒ ผู้ปกครองแต่ละทิศชื(อว่าอะไรบ้าง ?
๘. ๘.๑ มหานรก แปลว่าอะไร มีทั!งหมดก(ีขุม แต่ละขุมช(ือว่าอะไร ?
๘.๒ เปรตที(กล่าวไว้ในปกรณ์ต่างๆ มีกี(ชนิดอะไรบ้าง ?
๙. ๙.๑ นรกขุมที( ๑ นายนิรยบาลมีวิธีการลงโทษสัตว์นรกอย่างไร ?
๙.๒ ทำกรรมอะไรไว้ในสมัยเป็นมนุษย์จึงไปบังเกิดในนรกขุมที( ๑ ?
๑๐. ๑๐.๑ ในพาลบัณฑิตสูตร มัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ แสดงสัตว์ดิรัจฉานไว้
๕ ประเภท มีอะไรบ้าง ?
๑๐.๒ นรกขุมท(ี ๘ ช(ือว่าอะไร ทำกรรมอะไรไว้จึงไปบังเกิดในท(ีนั!น ?
เฉลยธรรมวิจารณ์ นักธรรมชั นเอก
ส่วนสังสารวัฏ
อบรมก่อนสอบธรรมสนามหลวง ณ วัดพระธรรมกาย
************************
๑. ๑.๑ สัตว์โลกตายแล้วมีคติเป็น ๒ คือสุคติและทุคติ
๑.๒ มีอุทเทสบาลีแสดงว่า
จิตฺเต สงฺกิลิฏเฐ ทุคฺคติ ปาฏิกงฺขา จิตฺเต อสงฺกิลิฏเฐ สุคฺคติ ปาฏิกงฺขา
เมื'อจิตเศร้าหมองแล้ว ทุคติเป็นอันต้องหวัง เมื'อจิตไม่เศร้าหมองแล้ว สุคติเป็นอันหวังได้
๒. ๒.๑ สวรรค์ชั-นท'ี ๔ ช'ือว่าดุสิต เป็นท'ีอยู่ของพระโพธิสัตว์และนักสร้างบารมีทั-งหลาย
๒.๒ ทุคติ ส่วนมากมี ๔ คือ อบาย ทุคติ วินิบาต นิรยะ
๓. ๓.๑ สังสารวัฏได้แก่ความหมุนเวียนไปด้วยอำนาจกิเลส กรรม วิบาก มีอวิชชาเป็นเบื-องต้น มี
ทุกข์ คือ ชาติ ชรา พยาธิ มรณะเป็นท่ามกลาง มีพระนิพพานเป็นที'สุด
๓.๒ สุคติ คือภูมิเป็นที'ไปข้างดี มีประเภทเป็น ๒ ในบางสูตรโดยมากเรียกว่า สุคติ๑ โลก
สวรรค์๑
๔. ๔.๑ พระอรรถกถาท่านอธิบายไว้ว่า ทุคติ วินิบาต ได้แก่อสุรกาย อบายได้แก่ติรัจฉานโยนิ
๔.๒ อุปกิเลสมีอยู่ ๑๖ ข้อ คือ
๑.อภิชฌาวิสมโลภะ ความอยากไม่สมํ'าเสมอ ๒.โทสะ ความร้ายกาจ
๓.โกธะ ความโกรธ ๔.อุปนาหะ ผูกโกรธไว้
๕.มักขะ ลบหลู่คุณท่าน ๖.ปลาสะ ตีเสมอท่าน
๗.อิสสา ความริษยา ๘.มัฉริยะ ความตระหนี'
๙.มายา มารยาคือเจ้าเล่ห์ ๑๐.สาเถยยะ โอ้อวด
๑๑.ถัมภะ หัวดื-อ ๑๒.สารัมภะ แข่งดี
๑๓.มานะ ถือตัว ๑๔.อติมานะ ดูหมิ'นท่าน
๑๕.มทะ มัวเมา ๑๖.ปมาทะ เล่นล่อ
๕. ๕.๑ อบายแปลว่า โลกที'ปราศจาความเจริญ
๕.๒ ในอรรพกถาแจกเป็น ๔ อย่างคือ นิรยะ๑ ดิรัจฉานโยนิ๑ ปิตติวิสยะ๑ อสุรกายคือ
จำพวกยักษ์ ที'เรียกว่าอสูร
๖. ๖.๑ สวรรค์ แปลว่า โลกเป็นท'ีไปดี หรือโลกท'ีมีอารมณ์ดี หมายเอาเทวโลกชั-นตํ'าท'ีเป็น
กามาวจรมีทั-งหมด ๖ ชั-นด้วยกัน
๖.๒ ๑.ชั-นจาตุมหาราช ๒.ชั-นดาวดึงส์
๓.ชั-นยามา ๔.ชั-นดุสิต
๕.ชั-นนิมมานรดี ๖.ชั-นปรนิมมิตสวัตตี
๗. ๗.๑ สวรรค์ชั-นแรกมีท้าวจตุโลกบาล หรือท้าวมหาราชทั-ง ๔ เป็นผู้ปกครอง
๗.๒ ท้าวธตรฐมหาราช ปกครองทิศตะวันออก
ท้าววิรุฬหกมหาราช ปกครองทิศใต้
ท้าววิรูปักข์มหาราช ปกครองตะวันตก
ท้าวกุเวรมหาราช ปกครองเหนือ
๘. ๘.๑ มหานรกแปลว่านรกใหญ่ ได้แก่ดินแดนท'ีปราศจากความเจริญมี ทั-งหมด ๘ ขุม คือ
๑.สัญชีวมหานรก ๒.กาฬสุตตมหานรก ๓.สังฆาตมหานรก
๔.โรรุวมหานรก ๕.มหาโรรุวมหานรก ๖.ตาปมหานรก
๗.มหาตาปมหานรก ๘.อเวจีมหานรก
๘.๒ เปรตที'กล่าวถึงในกรณ์ต่างๆ เมื'อประมวลกล่าวแล้วก็ได้ ๔ ชนิดคือ
๑.ชนิดรูปร่างไม่สมประกอบ ซุบผอมอดโซ
๒.ชนิดรูปร่างพิการ เช่น กายเป็นอย่างของมนุษย์แต่ศีรษะเป็นอย่างสัตว์ดิรัจฉาน
เช่น เป็นกาบ้าง เป็นสุกรบ้าง เป็นงูบ้าง
๓.ชนิดรูปร่างพิกล เสวยกรรอยู่ตามลำพัง ด้วยอำนาจบาปกรรม
๔.ชนิดรูปร่างเหมือนมนุษย์ปกติ แม้เป็นผู้ต้องเสวยกรรมก็มี วิมานอยู่แต่เวลา
กลางคืนต้องออกจากวิมานไปเสวยกรรมจนกว่าจะรุ่ง เรียกว่า เวมานิกเปรต
๙. ๙.๑ สัญชีวมหานรก ในนรกนี-มีนายนิรยบาล ถือศัตราวุธต่างๆ เช่น มีด พร้า ขวาน
อันคมกริบ เป็นต้น คอยสับฟันนิ'มแทงทุบตีแล่เนื-อเถือหนังสัตว์สัตว์นรก ทำให้เหลือแต่
กระดูก เหมือนคนถากเปลือกไม้เหลือแต่แก่นไว้ให้ได้รับทุกขเวทนาหนัก
๙.๒ บาป หรือ อกุศลกรรมท'ีสัตว์นรกเหล่านั-นกระทำไว้ เม'ือครั-งเป็นมนุษย์คือ ได้ฆ่าสัตว์
ทรมานสัตว์ให้ได้รับทุกขเวทนา ด้วยตนเองบ้าง ให้คนอื'นทำแทนตนเองบ้าง บางคนเป็น
เจ้านาย ข้าราชการ เจ้าพนักงาน ขาดความยุติธรรม ไม่มีศีลธรรมชอบกดขี'ข่มเหงชาวบ้าน
ชอบรุกรานเอาที'บ้านเรือน ไร่นา ตลอดจนที'วัด ทำให้คนอื'นได้รับทุกข์ทรมาน
๑๐. ๑๐.๑ ในพาลบัณฑิลสูตรแห่งมัชฌิมนิกาย อุปริปัณณาสก์ ได้แสดงสัตว์ดิรัจฉานไว้ ๕ ประเภท
คือ ๑.ติณภักขา จำพวกมีหญ้าเป็นอาหารมี ม้า โค ลา แพะ เป็นต้น่
๒.คูถภักขา จำพวกมีคูถเป็นอาหาร มี ไก่ สุกร สุนัข เป็นต้น
๓.จำพวกเกิด แก่ ตายในท'ีมืด มีตักJ แตน บุ้ง ไส้เดือน เป็นต้น
๔.จำพวกเกิด แก่ ตาย ในน-ำมี ปลา เต่า เป็นต้น
๕.จำพวกเกิด แก่ ตายในของโสโครก มีหนอน เป็นต้น
๑๐.๒. นรกขุมท'ี ๘ ช'ือว่าอเวจีนรก เม'ือเป็นมนุษย์อยู่นั-น ได้ทำอกุศลกรรมไว้มาก คือ ได้ทำ
อนันตริยกรรม ๕ อย่าง คือ ฆ่าบิดา ฆ่ามารดา ฆ่าพระอรหันต์ ทำร้ายพระพุทธเจ้าจนทำให้
พระโลหิตห้อและยุยงให้สงฆ์แตกกันเหล่านี- อย่างใดอย่างหนึ'ง บางพวกทำบาปมีด'ืมสุรา
และเมรัยเป็นต้น เป็นอาจิณ บางพวกประทุษร้ายต่อท่านผู้มีศีล สมาธิ ปัญญา ประทุษร้ายต่อ
พระอริยบุคคลเป็นคนมีมิจฉาทิฏฐิเป็นต้นจึงส่งผลให้บังเกิดในอเวจีมหานรก