พระประวัติสมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ วัดระฆังโฆสิตาราม

                   พระประวัติสมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์  วัดระฆังโฆสิตาราม
        สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช พระนามเดิมว่า สี หรือ ศรี เดิมเป็นพระอาจารย์สี อยู่วัดพนันเชิง พระนครศรีอยุธยา เมื่อครั้งเสียกรุงศรีอยุธยาแก่พม่า ใน พ.ศ. 2310 พระองค์ได้หนีภัยสงครามไปอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราช
สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
        ในสมัยกรุงธนบุรี ได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช แต่ต่อมาถูกถอดจากตำแหน่งสมเด็จพระสังฆราช ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้โปรดให้คงสมณฐานันดรศักดิ์แต่สมเด็จพระสังฆราช (สี) และให้ครองวัดระฆังโฆสิตารามดังเดิม เนื่องจากทรงเห็นว่าเป็นผู้ที่มีความซื่อสัตย์มั่นคง และดำรงรักษาพระพุทธศาสนาโดยแท้ สมเด็จพระอริยวงษญาณสมเด็จพระสังฆราช จึงนับเป็นสมเด็จพระสังฆราช พระองค์ที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สี) ทรงเป็นกำลังสำคัญในการชำระฟื้นฟูพระพุทธศาสนาทั้งในด้านความประพฤติของพระ ภิกษุ สามเณร การบูรณปฏิสังขรณ์พุทธสถาน การตรวจชำระพระไตรปิฎก ตลอดจนการประพฤติปฏิบัติของพุทธศาสนิกชนทั่วไป
พระอวสานกาล
       สมเด็จพระอริยวงษญาณ สมเด็จพระสังฆราช (สี) สิ้นพระชนม์เมื่อเดือน 5 ปีขาลฉศก จ.ศ.1156 ตรงกับปี พ.ศ.2337 ไม่ปรากฏว่ามีพระชันษาเท่าใด ในกฎพระสงฆ์ได้กล่าวถึงพระองค์ไว้ว่าสมเด็จพระสังฆราชผู้เฒ่า จึงสันนิษฐานว่าน่าจะมีพระชันษาไม่น้อยกว่า 80 ปี ทรงดำรงตำแหน่ง สมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงธนบุรีในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช 12 ปี และทรงดำรงตำแหน่ง สมเด็จพระสังฆราชแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช 12 ปี 

อ้างอิง หนังสือเนื่องในพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระสังฆราช องค์ที่ 19